Fuzuli'nin Leyla ile Mecnun mesnevisi, bir aşk
mesnevisidir. Aşkı ve âşığı, semboller üzerinden anlatır. Aşkın varlık
üzerindeki etkilerini, âşığın haller abidesi olarak hangi maceralara mecbur ve
muhtaç olduğunu, yaratıcının aşk aracılığıyla murat ettiği süreci ve sonucu ima
etmeye çalışır.
Leyla ile Mecnun mesnevisinin
dibacesinde (önsöz) yapılan açıklamadan anlıyoruz ki bu mesnevi, manevi bir
çığlıktır. Şöyle diyor Fuzuli: "(Ey
Tanrı), hakikat arzusu ile, mecaz yolunu tutup da, hikaye söylemek bahanesiyle
sırları açıklasam… Leylâ vasıtasıyla senin sıfatlarını söylemeye başlasam ve
Mecnun’un dili ile sana olan ihtiyacımı ortaya koyup yalvarsam…"
Leyla ile Mecnun
mesnevisi Fuzuli'nin bu duasının kabul edildiğini gösteriyor. Tarihler boyunca
insanlığı derinden etkilemiş olan bu mesnevi bu duanın kabul edildiğinin en
büyük delilidir.
Duanın
kabulü iki temel üzerinde gerçekleşiyor. Birincisi Manevi temeldir ki bunu
önceki yazımızda açıkladık. Diğeri de fiziki temeldir. Mesnevinin, aşk ve
hakikat ilişkisini anlatırken fiziki şartları gözetme durumu ve bunun hakikatle
ilişkisinin kurulma biçimi dikkate değerdir.
